กัญชา กัญชง จะสามารถแก้โรคซึมเศร้า หรือ ความเครียดได้หรือไม่นั้น ตามที่เคยมีรายงานของผู้ที่เคยใช้ ก่อนอื่นต้องทำความเข้าใจระบบในร่างกายที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการดูแลสุขภาพของอารมณ์ หรือ เข้าใจง่ายๆ ก็คือว่า ก่อนจะไปรู้ว่า กัญชา กัญชง สามารถแก้เครียดอ ลดซึมเศร้าได้ไหม ก็ต้องทำความเข้าใจร่างกายก่อนว่า เวลาที่เครียด หรือ ซึมฌศร้า ร่างกายเกิดอะไรขึ้น มีการทำงานของร่างกายหรือระบบอะไรในร่ากายที่ผิดปกติไป หรือ มีสารสื่อประสาทชนิดไหนในร่างกาย ที่ก่อให้เกิดภาวะเครียด ซึมเศร้า เป็นต้น

ปัจจุบันมีการค้นพบว่า สารสื่อประสาทซีโรโทนิน เป็นสารสื่อประสาทที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์และความรู้สึกที่เกิดขึ้นในร่างกายของมนุษย์คนเรา และยังพบว่าระบบเอ็นโดแคนนาบินอยด์เป็นระบบที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของสารสื่อประสาทซีโรโทนินชนิดนี้ด้วย นั่นหมายความว่า อารมณ์และความรู้สึกของคนเราที่เกิดขึ้น มีระบบเอ็นโดแคนนาบินอยด์เข้ามามีบทบาทสำคัญในการควบคุมหรือปรับสมดุล

ภาวะเครียดหรือโรคซึมเศร้า เป็นภาวะที่มีสารสื่อประสาทเซโรโทนินเข้ามาเกี่ยวข้อง และเป็นผลให้มีการใช้ยาเคมีที่มีผลในการควบคุมปริมาณของสารสื่อประสาทชนิดนี้ เพื่อนำมาแก้ไขภาวะของโรคดังกล่าว แต่ด้วยความยาเคมีก็มีอาการข้างเคียง ทำให้การใช้ทางเลือกในกลุ่มสมุนไพรชนิดต่างๆเพิ่มมากยิ่งขึ้น ซึ่งสารไฟโตแคนนาบินอยด์จากกัญชา กัญชง ก็เป็นหนึ่งในสมุนไพรที่มีรายงานการใช้ในอดีตจนถึงปัจจุบัน และพบคุณสมบัติช่วยลดความเครียด ช่วยผ่อนคลาย

แต่ด้วยความที่สาร THC ซึ่งพบในกัญชา ก็มักมีคุณสมบัติที่ผลต่อระบบสารสื่อประสาทหลายชนิด และถ้าใช้ไม่เป็นก็จะมีผลทำให้ผู้ที่มีอาการอยู่ก่อนแล้ว มีอารมณ์ที่เปลี่ยนแปลงขึ้นลงได้ง่าย จึงไม่เป็นที่นิยมใช้กันในภาวะนี้ แต่สำหรับสาร CBD ที่พบมากทั้งในกัญชา หรือ กัญชง มักให้ผลการเปลี่ยนแปลงในผู้ที่ประสบภาวะเหล่านี้ค่อนข้างดีกว่า หรือให้เข้าใจง่ายๆ คือว่า

ถ้าใช้สาร THC ในคนกลุ่มนี้ มักจะกระชากอารมณ์ทั้งขึ้นหรือลงมากกว่าหรือรุนแรงกว่า ทำให้ไม่เป็นที่นิยมใช้ แต่สำหรับ สาร CBD มักจะไม่กระชาก ให้อารมณ์แบบค่อยๆปรับ แบบสุนทรีย์มากกว่า ซึ่งกรณีนี้ คนละอย่าง กับอารมณ์ครึ้มเคลิ้มที่แบบจากการสูบกัญชาที่มีสาร THC นะครับ

ในทางการใช้เพื่อประโยชน์ของผู้ที่เครียด หรือ ซึมเศร้า จึงมักแนะนำให้เริ่มต้นด้วยสารไฟโตแคนนาบินอยด์ที่อุดมไปด้วยสาร CBD มากกว่า จะเริ่มที่สาร THC  และใช้ตามหลักที่ผมเขียนไว้ในหนังสือ 82 กระบวนท่า กัญชา กัญชง ฆ่ามะเร็ง นั่นก็คือ Start Slow and Go Slow สามารถสั่งซื้อได้ที่ไลน์ชื่อว่า Pharmalogger

ดังนั้น คำถามที่ว่า ทำไมกัญชา กัญชง จึงจะรักษาภาวะเครียด หรือ โรคซึมเศร้าได้ ก็เพราะทั้งในกัญชา กัญชง มีสาร CBD ที่ออกฤทธิ์ไปยังระบบสารสื่อประสาทเซโรโทนิน ซึ่งเป็นสารสื่อประสาทที่สำคัญที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์และความรู้สึกที่เกี่ยวข้องกับภาวะโรคดังกล่าว นั่นเอง

นอกจากนี้สาร CBD ยังสามารถจับกับตัวรับที่มากกว่าตัวรับ CB1 และ ตัวรับ CB2 เป็นผลให้สาร CBD เป็นสารที่มีประโยชน์มากต่อร่างกายในทุกๆระบบ เพราะระบบเอ็นโดแคนนาบินอยด์จะทำงานอย่างสมบูรณ์จะต้องทำงานร่วมกับตัวรับอื่นๆด้วย ไม่ใช่แค่ตัวรับของพวกมันเอง

More Science Less Marketing

ภก.พงษ์ศักดิ์ สง่าศรี

อ้างอิงบางส่วนจาก

Serotonin Evokes Endocannabinoid Release and Retrogradely Suppresses Excitatory Synapses. The Journal of Neuroscience, June 18, 2008 • 28(25):6508 – 6515.

Modulation of the Serotonin System by Endocannabinoid Signaling. Neuropharmacology. 2011 September ; 61(3): 414–420.

Drug discovery strategies that focus on the endocannabinoid signaling system in psychiatric disease. Expert Opin Drug Discov. 2015 January ; 10(1): 17–36.

Endocannabinoid system and mood disorders: Priming a target for new therapies. Pharmacology & Therapeutics. 2013; 138(1):18–37.

The endocannabinoid system and psychiatric disorders. Experimental Neurology. 2010; 224:3–14.

Elevated brain cannabinoid CB receptor availability in post-traumatic stress disorder: a positron emission tomography study. Molecular Psychiatry. 2013; 18:1034–1040.

Involvement of CB1 cannabinoid receptors in emotional behaviour. Psychopharmacology (Berlin). 2002; 159:379–387.

Antidepressant-like activity and modulation of brain monoaminergic transmission by blockade of anandamide hydrolysis. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 2005; 102:18620–18625.